Bursztyn w lecznictwie i magii.

LECZNICTWO

W starożytności bursztyn był stosowany w chorobach migdałów, gardła, uszu, oczu, bólach głowy i w celu zmniejszenia gorączki.
Podawano go w sproszkowanej postaci, mieszając z miodem, olejkiem różanym lub mastyksem.
W medycynie bizantyjskiej i arabskiej stosowano bursztyn jako antidotum przy biegunkach i krwotokach.
W średniowieczu stosowano bursztynowe nalewki na piwie, winie i wodzie. Używano ich w leczeniu reumatyzmu i niestrawności, a także aby zmniejszyć skutki zatrucia jadem żmii.
Ponadto w czasach epidemii zalecano okadzanie domów dymem ze spalonego bursztynu, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób.
W XIX w. bursztynu używano w leczeniu histerii, chorób kobiecych, kamieni dróg moczowych, reumatyzmu, kolki, tyfusu, podagry, chorób płuc, astmy, bronchitu, w niewydolności mięśnia sercowego i układu krążenia, a także aby zwiększyć krzepliwość krwi. W każdej aptece można było kupić maści, balsamy i inne specyfiki sporządzane z bursztynu.
Poza tym noszono bransoletki z bursztynu, aby przynieść ulgę w dolegliwościach reumatycznych, artretycznych, w stanach ogólnego zmęczenia i osłabienia. W tym też celu polecano nacieranie ciała większą bryłką bursztynu.
Wierząc w bakteriobójcze właściwości bursztynu, wytwarzano z niego łyżeczki, pudełka na herbatę, cygarniczki i ustniki do fajek.

Przykłady odmian bursztynu bałtyckiego, cz. III

Część I jest tu.
Part I is here.

Część II jest tu
Part II is here

Zdjęcia, tak jak w poprzednich wpisach, zrobiłam w Muzeum Ziemi w Warszawie.
Photographs, like in the previous posts, was taken in the Museum of the Earth in Warsaw.

Przykłady odmian bursztynu bałtyckiego, cz. II

Część I jest tu [klik]
Part I is here [click]

Zdjęcia, tak jak w poprzednich wpisach, zrobiłam w Muzeum Ziemi w Warszawie.
Photographs, like in the previous posts, was taken in the Museum of the Earth in Warsaw.

Odmiany bursztynu bałtyckiego.

Wśród bursztynu można wyróżnić odmiany pierwotne i wtórne.
W grupie odmian pierwotnych podstawowe kryteria podziału to struktura wewnętrzna bursztynu oraz zanieczyszczenie substancją organiczną.
Stopień przezroczystości i barwa bursztynu zależą w znacznym stopniu od liczby, wielkości i ułożenia pęcherzyków gazu w masie bursztynu.
Pierwotne odmiany bursztynu pod wpływem powietrza, światła, zmian wilgotności i temperatury zmieniają barwę i strukturę wewnętrzną, przechodząc w odmiany wtórne.

The fundamental criterion in distinguishing the primary varieties in the internal structure of the amber, which constitutes the key to establishing its colour and transparency, as well as the degree to which it is contaminated by organic matter.
The transparency and colour of amber depend of the amount and size of air bubbles and their distribution within a given piece of amber.
The effects of air, humidity, light levels and temperature on primary varieties of amber change their colour and internal structure, turning them into secondary varieties.

Wykres odmian bursztynu bałtyckiego.

Aby sensownie go obejrzeć i zobaczyć wszystkie szczegóły, należy kliknąć w obrazek, gdy się on otworzy, to najechać na niego myszą i otworzyć w nowym oknie, po czym powiększyć.

Chart of Baltic amber varieties.

To watch it meaningfully an see all the details click on the image. When it opens, hover your mouse on it and open in a new window, then zoom.

Środowisko koron drzew.

1. Cykady i skoczki w bursztynie występują najczęściej jako larwy i poczwarki. Owady dorosłe trafiały do żywicy rzadko.
1. Cicadas most often occur in amber in the form of larvae and nymphs. Adult specimens were rare entrapped in resin.

2. Mszyce.
2. Aphids.

Środowisko pni drzew w bursztynie.

Opracowane na podstawie materiałów z ekspozycji w Muzeum Ziemi w Warszawie.
Zdjęcia eksponatów w muzeum.
Text based on the materials from the Museum of the Earth in Warsaw.
On the photos are exhibits from this museum.

1. Wymarłe mszyce z rodzaju germaraphis miały aparat gębowy, którym potrafiły przebić nawet grubą korę i dostać się do soku drzew.
1. Extinct aphids of the genus Germaraphis had mouth parts which could pierce even the thick bark of  trees to get their sap.

Środowisko ściółki i korzeni drzew w bursztynie.

Inkluzje w bursztynie, reprezentujące 3 środowiska leśne:
Inclusions in Baltic amber, comes from 3 forest environements:

I. Środowisko ściółki i korzeni drzew.
I. Environement of sciara and tree roots.

II. Środowisko pni drzew.
II. Environement of tree trunks.

III. Środowisko koron drzew.
III. Environement of tree crowns.

Inkluzje zwierzęce w bursztynie.

Tekst i zdjęcia na bazie materiałów z ekspozycji w Muzeum Ziemi w Warszawie.
Text and photographs based on the materials from exposition in Museum of the Earth in Warsaw.

Większość inkluzji zwierzęcych w bursztynie to owady, wśród których najliczniejsze są muchówki, błonkówki, skoczogonki, chrząszcze i pluskwiaki. Inne grupy stawonogów spotykane czasem w bursztynie to pajęczaki, rzadziej wije.

Inkluzje innych zwierząt stanowią rzadkość. Istnieją pojedyncze znaleziska skorupiaków, pierścienic, ślimaków i wrotków. Skrajnie rzadko znajduje się małe pióra ptaków i pęczki sierści ssaków.

Most of animal inclusions in Baltic amber are insects, the most commonly represented by Diptera, Hymenoptera, Collembola, Coleoptera and Heteroptera. Besides in Baltic amber are preserved other anthropodan groups. They are mainly arachnids and occasionally myriapodans.

Other animal inclusions are very rare. There have been a few finds of crustaceans, annelida, snails and rotifers. Very unique finds are bird feathers or mammal hair inclusions.

Odciski i inkluzje roślinne w bursztynie.

Inkluzje roślinne w bursztynie to fragmenty drewna, kory, zarodniki, kwiaty, fragmenty liści i igieł. Pochodzą one z roślin, takich jak cyprysy, tuje, sekwoje, sosny oraz rosnące na błotach Glyptostrobusy, palmy, magnolie, dęby itp. 

Czasem znajduje się w bursztynie nagromadzenia wiórków "świeżego" drewna, wskazujące na działalność niewielkich gryzoni. Kształt wiórków sugeruje powstanie ich w wyniku "obróbki" drobnymi siekaczami.
Wszystkie szczątki roślinne pochodzą ze strefy subtropikalnej i umiarkowanie ciepłej.

Plant inclusions in Baltic amber are fragments of wood, bark, spores, flowers, fragments of leaves and needles.

They come from plants such as cypress, thuja, redwoods, pines and growing in swamps Glyptostrobus pensilis, palm trees, magnolias, oaks, etc.

Sometimes in amber are accumulations of  chips of "fresh" wood indicating the activity of small rodents. The shape of the chips suggests that they were made by treatment of very small incisors.

All plant remains come from the subtropical and moderately warm  zone.

Poniżej zdjęcia bursztynów z Muzeum Ziemi w Warszawie.
Below are photographs of Baltic ambers from the Museum of the Earth in Warsaw.

1. Odcisk fragmentu liścia rośliny dwuliściennej.
1. Imprint of the fragment of Dicots leaf

Naturalne formy bursztynu.

Miejsca, w których powstawały naturalne formy bursztynu:

Places where natural forms of amber were formed:

Zdjęcie zrobione w Muzeum Ziemi w Warszawie,

rys. A.Kutlińska

The photo comes from the Museum of the Earth in Warsaw,

drawing by A.Kutlińska

A - formy wypełnień szczelinowych; kieszenie żywiczne.
B - formy międzykorowe i podkorowe.
C - sople, formy soplopodobne i potoki; krople i nabrzmienia.

A - forms of fissure fillings; resin pockets.
B - inter-bark and under-bark forms.
C - stalactites, stalactite-like forms and streamlets; drops and swellings.

Geneza bursztynu bałtyckiego .

W związku z tym, że ostatnio zajmuję się głównie bursztynem, napiszę kilka artykułów na jego temat :)
Bazą dla tych artykułów jest świetna wystawa w Muzeum Ziemi w Warszawie.

"Lasy bursztynowe" rosły prawdopodobnie około 45 mln lat temu (w eocenie) na obszarze południowej Fennoskandii (obecnie Pn. Europa i rejon Bałtyku). Na podstawie inkluzji zachowanych w bursztynie oznaczono dotychczas ponad 200 gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych z tych lasów. Były to rośliny górskie, nizinne i bagienne o różnych wymaganiach klimatycznych. Można przypuszczać, że różnorodność szczątków roślinnych wynika ze zmiennego ukształtowania terenu, na którym rosły "lasy bursztynowe" oraz z faktu, ze obszary te znajdowały się na granicy dwóch stref klimatycznych: umiarkowanej - ciepłej i subtropikalnej.
Tylko co sprawiło, że te drzewa aż tak żywicowały?

Opale z Etiopii

Wzornik opali etiopskich

I. Wstęp

Opal jest kamieniem, który często nie pozostaje obojętny. Niektórzy opale lubią, inni uwielbiają i kochają, a niektórzy nie lubią, czy wręcz bardzo nie lubią.
Dodatkowo, wśród osób lubiących lub uwielbiających opale, są tacy, którzy opale z Etiopii lubią, uwielbiają lub nie lubią czy też bardzo nie lubią.
Całkiem na marginesie dodam, że autorka artykułu opale uwielbia, w tym opale z Etiopii również.

Inkluzje organiczne umieszczane współcześnie w bursztynie.

Jest to trzecia i ostatnia część artykułu o przetwarzaniu bursztynu. Artykuł powstał na bazie materiałów z wystawy „Bursztyn i jego imitacje”, która była eksponowana do końca maja 2014 r. w Muzeum Ziemi w Warszawie.

It is third and last part of article about processing of amber.This article is based on materials from the exhibition "Amber and its imitation," which was exhibited to the end of May 2014, in the Museum of the Earth in Warsaw.

________

Współczesne organizmy i fragmenty roślin są czasem zatapiane nie tylko w bursztynie, ale też w kopalu i żywicach sztucznych. Czasami jako falsyfikaty.

Modern organisms and plant fragments are sometimes flooded not only of amber, but also of copal and synthetic resins. Sometimes as forgeries.

Poniżej zdjęcia z wystawy z przykładami takich współczesnych inkluzji. Pierwsze zdjęcie to stawonogi zatopione między warstwami naciekowych form bursztynu naturalnego. Koraliki.

Here are the photos from the exhibition of  the examples of such contemporary inclusions. On the the first photo are arthropods submerged between layers of infiltrative forms of natural amber. Beads.

Imitacje bursztynu.

Artykuł powstał na bazie materiałów z wystawy „Bursztyn i jego imitacje”, która była eksponowana do końca maja 2014 r. w Muzeum Ziemi w Warszawie.

This article is based on materials from the exhibition "Amber and its imitation," which was exhibited to the end of May 2014, in the Museum of the Earth in Warsaw.

________

1. Imitacje z żywic subfosylnych (głównie z kopalu) / Subfossil resin imitations (mainly copal)

Najwcześniej bursztyn imitowały naturalne żywice subfosylne, w tym kopale – są to dzisiaj najszlachetniejsze imitacje, które mają właściwości najbardziej podobne do bursztynu. Wyroby z kopalu kiedyś pokrywano lakierami, aby je zabarwić, nadać im lepszy poler oraz ustrzec od lepienia się rozgrzanej powierzchni. Obecnie kopale utwardza się w autoklawach, a w Rosji znane są i opisane metody łączenia żywic z tworzywami sztucznymi utrudniającymi ich identyfikację.

Bursztyn przetwarzany, rekonstruowany.

Artykuł powstał na bazie materiałów z wystawy „Bursztyn i jego imitacje”, która była eksponowana do końca maja 2014 r. w Muzeum Ziemi w Warszawie.

This article is based on materials from the exhibition "Amber and its imitation," which was exhibited to the end of May 2014, in the Museum of the Earth in Warsaw.

________

Bursztyn bałtycki naturalny to bursztyn surowy lub poddany tylko obróbce mechanicznej, takiej jak cięcie, szlifowanie, polerowanie bez jakichkolwiek zmian naturalnych właściwości.

Natural Balic Amber it’s rough stone or which has undergone mechanical treatment only, such as cutting, grinding, polishing without any change to its natural properties.

Bursztyn bałtycki modyfikowany to bursztyn poddany obróbce termicznej lub ciśnieniowej, powodującej zmianę właściwości fizycznych, m.in. stopnia przezroczystości (klarowany, łuskowany) i barwy (koniak, postarzany) lub w podobnych warunkach kształtowany z jednej bryłki, po uprzednim przycięciu do odpowiedniego rozmiaru.

Modified Balic Amber it is a gemstone subjected only to thermal or high-pressure treatment, which changed its physical properties including the degree of transparency (clarified, with sparkles) and colour (cognac, aged) or shaped under similar conditions out of one nugget, previously cut to the required size.

Bursztyn naturalny, bursztyn modyfikowany, imitacje bursztynu.

Artykuł powstał na bazie materiałów z wystawy „Bursztyn i jego imitacje”, która była eksponowana do końca maja 2014 r. w Muzeum Ziemi w Warszawie.This article is based on materials from the exhibition "Amber and its imitation," which was exhibited to the end of May 2014, in the Museum of the Earth in Warsaw.

______

Klasyfikacja kamieni jubilerskich z bursztynu wydana przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników w Gdańsku.
Klasyfikacja opiera się na stosowanych metodach obróbki.

• Bursztyn naturalny 
• Bursztyn modyfikowany (w autoklawach) 
• Bursztyn łączony (dublet, triplet lub wieloelementowy) 
• Bursztyn rekonstruowany (prasowany) 

Czy kamienie jubilerskie są dobarwiane i poprawiane, czy nie?

Dzisiaj wpis - rozważanie. Otóż w handlu mamy kamienie jubilerskie, które są całkowicie naturalne, surowe lub jedynie oszlifowane i wypolerowane oraz takie, które są dodatkowo poprawiane, "ulepszane", dobarwiane. Dla poprawienia przezroczystości i koloru niektóre kamienie można wygrzewać w oleju (np. szmaragdy), niektóre tylko podgrzewać (np. bursztyny, szafiry) lub podgrzewać z jakimiś innymi dodatkami (np. produkować czarne opale z białych), niektórym można nadawać bardziej pożądaną barwę promieniowaniem.
Powszechnie dobarwia się agaty, turkusy, chryzokole, obecnie również barwi się kryształy górskie na wszystkie kolory tęczy.
Czasem kamieniom wypełnia się pory i spękania różnymi preparatami (powszechne w chryzoprazach).
W handlu są rubiny, którym wypełnia się spękania, poprawia przezroczystość i kolor w technologii lead glass filling.

Niebieskie żaby

Żaby moczarowe w szacie godowej - dzisiejszy spacer na Bagno Całowanie niedaleko Góry Kalwarii.
Przy tegorocznej wczesnej wiośnie myślałam, że są już po okresie godowym i powróciły do zwykłego, zielonkawego koloru, więc nie wzięłam dobrego aparatu.
Żaby siedziały w bagienku i były świetnie widoczne z niewysokiej ambony. Próbowałam do nich podejść, ale zapadałam się w torfowisko powyżej kaloszy, co powodowało, że się żabiska płoszyły i chowały, więc zbliżenia zrobił mój mąż, przykładając obiektyw pstrykawy do lunetki :)
Dodam, że żaba moczarowa nie tylko jest niebieska w szacie godowej, ale również szczeka :)

Moor frogs in nuptial garment - today's walk to nearby moor.

Kości dinozaurów

Ci, którzy lubią dinozaury mogą znaleźć na rynku w bardzo przystępnych cenach skamieniałe fragmenty kości tych stworzeń. Poniżej płytka wycięta z takiej kości.