Krzemień pasiasty

Krzemień pasiasty - Iłża

Krzemień to produkt przekrystalizowania krzemionki. Skład chemiczny: SiO2 - 98,93 %, Al2O3 - 0,14 %, Fe2O3 - 0,06%, CaO - 0,04 %, MgO - 0,02%, H2O - 0,17%. Występuje w wapieniach, kredzie, marglach i żwirowiskach, tworząc konkrecje, buły i soczewy, wyraźnie widoczne na tle skały otaczającej. Charakterystyczna, biała powłoka konkrecji krzemiennych zbudowana jest z pylastego kwarcu zmieszanego z kredą.
Powstają one albo dzięki koncentracji krzemionki rozproszonej w wapieniach w trakcie diagenezy osadu lub są efektem nagromadzenia substancji krzemionkowej pochodzącej z krzemionkowych igieł gąbek oraz skorupek radiolarii (promienic).


Twardość - 7
Połysk - zwyczajny
Przełam - muszlowy

Krzemień pasiasty w Polsce występuje w jednym regionie w okolicach Krzemionek Opatowskich, Ostrowca Świętokrzyskiego, Ożarowa oraz Iłży. Powstał w jurze, 150 mln lat temu.

Krzemień pasiasty w okolicach Iłży występuje w soczewach i "bułach" ostro odgraniczających się od otaczającej skały. Zazwyczaj pokryty jest jasną korą krzemionkową, miększą od samego krzemienia.

Krzemienie pasiaste w latach 3900 - 1600 p.n.e. (!) były eksploatowane w kopalni w Krzemionkach Opatowskich koło Ostrowca Świętokrzyskiego. W owym czasie kopalnia ta należała do jednej z najważniejszych w Europie.

Opracowane na podstawie: A. Bolewski, A. Manecki "Rozpoznawanie minerałów; J. Kourimsky "Encyklopedia minerałów i skał".