1 wrz 2015

Co kiedyś pili u nas ludzie?

No więc co pili ludzie "bardzo dawno temu", np. w czasach przedpiastowskich?
Wodę?
Tylko, gdy było źródło w pobliżu, bez tego można było zatruć się paskudnie.
To może mleko?
Hmmm... Dorośli raczej nie, mleko piły głównie dzieci.

Otóż wygląda na to, że bardzo popularnym napojem było piwo.

Najstarszy dowód na produkcję piwa pochodzi od Sumerów, 4000 lat p.n.e. Jest on na glinianych tabliczkach, na których pokazano ludzi przygotowujących piwo z orkiszu.
Chmielu do wyrobu piwa jako pierwsi zaczęli używać Babilończycy.

Na terenach ziem polskich piwo znano na pewno od czasów rzymskich, a prawdopodobnie również dawniej.
W najdawniejszych czasach nie przypominało ono współczesnego przezroczystego, złocistego napoju. Kiedyś piwo było mętne o zawartości 2-3 % alkoholu, wyrabiane ze skiełkowanej pszenicy lub jęczmienia, z dodatkiem ziół, soków owocowych, owoców lub miodu.
Skiełkowane zboże suszono, rozdrabniano na żarnach, zalewano wodą i podgrzewano. W innym naczyniu przygotowywano dodatki. Obydwa wywary odstawiano na 2-3 dni, po czym odcedzano, łączono i ponownie odstawiano do czasu, aż napój sfermentuje.

Chmielu zaczęto używać około XI w. n.e., chociaż w XIII wieku nadal najczęściej warzono piwo z pszenicy.

We wczesnym średniowieczu zaczęto prawnie określać, komu wolno warzyć piwo. Przywilej pozwalający na produkcje i handel piwem był nadawany miastom, klasztorom i możnowładcom.
W miastach właściciele poszczególnych nieruchomości, którzy byli uprawnieni do produkcji piwa, w obecności władz miejskich losowali kolejność warzenia, a przepisy regulowały kto, kiedy i ile piwa może uwarzyć.
Gdy w danym browarze wyprodukowano piwo, wywieszano na zewnątrz drewnianą obręcz jako informację, że tu można piwo zakupić. Mieszkańcy danego miasta i okolicznych wsi w promieniu 1 mili musieli kupować piwo w tym właśnie mieście. Import był dozwolony tylko za zgodą Rady Miejskiej, po zapłaceniu wysokiego cła i w ograniczonych ilościach. Za produkcję piwa bez pozwolenia lub sprowadzanie tego napoju bez wiedzy władz miejskich i zapłacenia podatku groziły wysokie kary, a piwo tak pozyskane publicznie wylewano.
Od XV w. w dużych miastach zaczęły powstawać cechy piwowarów i słodowników.
W XVII w. natomiast browary pojawiają się przy dworach szlacheckich.


Tekst opracowany głównie na podstawie informacji z wystawy w muzeum w Biskupinie.