Artykuł powstał na bazie materiałów z wystawy „Bursztyn i jego imitacje”, która była eksponowana do końca maja 2014 r. w Muzeum Ziemi w Warszawie.
This article is based on materials from the exhibition "Amber and its imitation," which was exhibited to the end of May 2014, in the Museum of the Earth in Warsaw.
________
Najwcześniej bursztyn imitowały naturalne żywice subfosylne, w tym kopale – są to dzisiaj najszlachetniejsze imitacje, które mają właściwości najbardziej podobne do bursztynu. Wyroby z kopalu kiedyś pokrywano lakierami, aby je zabarwić, nadać im lepszy poler oraz ustrzec od lepienia się rozgrzanej powierzchni. Obecnie kopale utwardza się w autoklawach, a w Rosji znane są i opisane metody łączenia żywic z tworzywami sztucznymi utrudniającymi ich identyfikację.
The earliest amber imitations were made of natural subfossil resins, including copal – even today they are the finest imitations and they relationship with amber is the closest. Copal jewelry was initially coated only with varnish in order to intensify colour, give it better shine and prevent the heated surface from getting sticky. Today copal is hardened in autoclaves, while Russia has well-known and and described methods for combining resin with different chemical compounds to make their identification more difficult.
2. Galalit / Galalite
Inaczej określany jako sztuczny róg. Nazwa pochodzi od greckich słów oznaczających mleko i kamień. Powstaje przez utwardzanie kazeiny formaldehydem. Jego gęstość wynosi 1,32 – 1,43 g/cm3. Produkowany jest od 1890 r.
Otherwise klown as a synthetic horn. It’s name is coming from the Greek words for milk and stone. It is made by hardening casein with formaldehyde. It’ density is 1,32 – 1,43 g/cm3. Produced since 1890.
3. Celuloid / Celluloid
Inaczej zwany bursztynem antycznym. Jest on otrzymywany z azotanu celulozy z kamforą (stąd zapach przy podgrzaniu) albo z kwasu octowego łączonego z barwnikami. Pali się wysokim płomieniem. Gęstość 1,36 – 1,43 – 1,8 g/cm3.
Celuloid is also known as antique amber.it is obtained form cellulose nitrate and camphor (hence the fragrance when heated) or from acetic acid and cellulose and combined with dyes. These imitations can be easily identified by their scent and the fact that they burn with a high flame. Density 1,36 – 1,43 – 1,8 g/cm3.
4. Żywice fenolowo-formaldehydowe / Resins of phenol and formaldehyde
Są to produkty polikondensacji, czyli tworzenia makrocząsteczek z monomerów, fenolu z formaldehydem. Produkcję na skalę techniczną zaczęto w latach 1907 – 1909 (odkryto po roku 1872).
Do bardziej znanych należą: rezolan, nowolak, bakelit.
These are synthesised by the polycondensation, or creation of macromolecule from monomers, of phenol and formaldehyde. Manufacture on a technical scale began in 1907 – 1909 (discovered after 1872).
The most known: resolan, novolac, bakelite.
4.1. Nowolak / Novolac
W XIX w. Najładniejsze imitacje w Europie wykonywano z nowolaków. Imitują one żywice takie jak rumenit i symetyt. Ich ciemnoczerwone barwy i bardzo dobry poler sprawiają, że wyglądem przypominają stare wyroby bursztynowe. W Polsce w latach powojennych pojawiły się w sklepach „Desy”, gdzie sprzedawano je z powodzeniem.
In the 19th century the best imitations in Europe were made of novolacs. They imitate such resins as romanite and simetite. Their dark red tints and very good polish make them look like antique necklaces. In Poland, after World War II, they appeared at the Desa antique retail chain, where they were successfully sold.
5. Poliestry / Polyesters
Poliestry uzyskuje się w procesie polikondensacji wielofunkcyjnych alkoholi z wielokarboksylowymi kwasami. Poliester wszedł na rynek w latach 1942 – 1947, chociaż znany był już od roku 1936.
Polyesters are produced by the polycondensation of multifunctional alcohols with multicarboxylic acids. Polyester firs appeared on the market in 1942 – 1947, though it had already been in existence since 1936.
6. Polibern / Polybern
Polibern to okruchy bursztynu naturalnego zatopione w tworzywach sztucznych.
Polybern – crumbs of natural Amber added to plastics.
________
Wszystkie zdjęcia zostały zrobione na wystawie.
All photos were taken at the exhibition.
Naszyjnik z galalitu, kupiony w Tajlandii.
The necklace made of galalite, bought in Thailand.
Naszyjnik z celuloidu.
The necklace made of celluloid.
Naszyjnik z rezolanu, wykonany w Afryce.
The necklace of resolan, made in Africa.
Paciorek z rezolanu "wykopany w Persji".
Bead "excavated in Parsia", made of resolan.
Wisiory z poliestru i srebra, kupione w Hongkongu.
Pendants made of polyester and sterling silver, bought in Hong Kong.
Imitacja z poliestru.
Imitation made of polyester.
Naszyjnik z polibernu.
The necklace of polybern.
Naszyjniki ze szkła.
The necklaces made of glass.
