______
Klasyfikacja kamieni jubilerskich z bursztynu wydana przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników w Gdańsku.
Klasyfikacja opiera się na stosowanych metodach obróbki.
- Bursztyn naturalny
- Bursztyn modyfikowany (w autoklawach)
- Bursztyn łączony (dublet, triplet lub wieloelementowy)
- Bursztyn rekonstruowany (prasowany)
The classification is based on crafting techniques.
- Natural Amber
- Modified Amber (Autoclaved Amber)
- Amber doublets, triplets or multi-element Amber
- Reconstructed Amber (pressed Amber)
______
Od czasów prahistorycznych człowiek używał bursztyn, a także, w zależności od mody, wymagań klienta czy też własnej ciekawości, próbował go zmieniać.
Już Pliniusz Starszy (23 – 79 n.e.) zalecał klarowanie przez gotowanie bursztynu w sadle młodych prosiąt. Jakiś czas później Andreas Aurifaber (1577) i J. Vigant (1590) też proponowali gotowanie, ale już bez sadła, natomiast Christian Porschin (1691) proponował gotowanie w oleju rzepakowym.
Klarowano też bursztyn ogrzewając go w piasku, co powodowało również ciemnienie barwy.
Barwę białą uzyskiwano gotując bursztyn przez 14 dni w nasyconym roztworze soli. Barwiono go szafranem lub organiczną purpurą.
Większe bryły uzyskiwano przez zlepianie mniejszych, czyli ogrzewanie i dociskanie dopasowywanych powierzchni. Metodę tą udoskonalono w 1881 r. w wiedeńskich firmach Spillera i Trebitsch’a – bursztyn zaczęto prasować przy ciśnieniu 300 atmosfer, w temp. 140 – 200 stopni Celsjusza, nadając mu nazwę ambroid.
Później prasowały też bursztyn firmy Stantiena i Beckera.
Poza tym już bardzo długo prasuje się bursztyn w Rosji, dodając do niego nie tylko barwniki, ale tez różne wypełniacze dla uzyskania jednolitej odmiany do wytwarzania biżuterii i rzeźb.
W XX w. poprawiano też bursztyn w prodiżach i piecykach, a obecnie cały ten proces odbywa się za pomocą pras i w autoklawach.
From the prahistory man has used Amber and, depending on the fashion, customer requirements or one’s curiosity, tried to change it.
Already Pliny the Elder (23 – 79) recommended to clarify Amber by boiling in the fat of young pigs. Some time later Andreas Aurifaber (1577) i J. Vigant (1590) also advocated boiling but not in fat and Christian Porschin (1691) suggested rapeseed oil.
Amber was also clarified by heating in sand which also darkened colour.
White colour was obtained by boiling amber for 14 days in a saturated solution of salt.
It was dyed with saffron and organic purple.
Larger pieces were obtained by bonding small fragments of amber, heated first up the contact surfaces. Only in 1881 at the Viennese companies of Spiller and Trebitsch amber began to be pressed at a pressure of 300 atmospheres and the temperature 140 – 200 degrees Celsius to produce a substance named ambroid.
Later amber was also pressed by companies of Stantien and Becker.
In Russia amber has been pressed for a very long time, adding not only dyes but also various fillers in order to obtain uniform stock for jewelry and sculpture production.
In the 20th century amber was also improved in stoves and electric baking appliances and today everything is done using presses and in autoclaves.
Bursztyn bałtycki całkowicie naturalny, surowy.
Baltic Amber natural and rough.
Poniżej bursztyn bałtycki naturalny, jedynie polerowany.
Below - Baltic Amber natural, only polished.
Poniższe zdjęcie też pokazuje naturalny bursztyn bałtycki, niepoprawiany, jedynie szlifowany i polerowany. Zdjęcie zostało zrobione "z ręki" na wystawie "Bursztyn i jego imitacje".
The picture below also shows the natural Baltic Amber, untreated, only polished.
The photo was taken "out of hand" at the exhibition "Amber and its imitations."
I jeszcze dwa zdjęcia z wystawy, też zrobione "z reki" i jak to na wystawie, przy zastanym oświetleniu.
Pierwsze zdjęcie pokazuje biżuterię z bursztynu prasowanego (rekonstruowanego), drugie z bursztynu modyfikowanego.
And two more photos from the exhibition, also taken "out of hand" and in the available light.
The first photo shows amber jewelry pressed (reconstructed), the second of amber modified.
IMITACJE BURSZTYNU / IMITATIONS OF AMBER
Imitacje bursztynu bałtyckiego to surowiec, półfabrykaty lub wyroby wykonane z zastępczego, najczęściej tańszego materiału, podobnego wyglądem do bursztynu, ale o innych właściwościach:
- naturalne lub modyfikowane żywice subfosylne, np. kopal;
- tworzywa sztuczne – szkło celuloid, poliestry, żywice fenolowe i inne;
- bursztyn bałtycki prasowany z dodatkiem mas plastycznych lub kopali;
- okruchy bursztynu bałtyckiego zatopione w żywicach naturalnych i sztucznych.
Baltic Amber (succinite) imitations include raw materials, semi-finished products or products made of a usually cheaper substitute materials which resemble Amber but have different properties:
- natural or modified subfossil resins, including copal;
- plastics – glass, celluloid, polyesters, phenylic resins and other;
- Baltic Amber (succinite) which has been pressed with the addition of plastics or copals;
- Baltic Amber (succinite) crumbs embedded in natural or synthetic resins.
______
Najwcześniej bursztyn imitowały naturalne żywice subfosylne, w tym kopale – są to dzisiaj najszlachetniejsze imitacje, które mają właściwości najbardziej podobne do bursztynu. Wyroby z kopalu kiedyś pokrywano lakierami, aby je zabarwić, nadać im lepszy poler oraz ustrzec od lepienia się rozgrzanej powierzchni. Obecnie kopale utwardza się w autoklawach, a w Rosji znane są i opisane metody łączenia żywic z tworzywami sztucznymi utrudniającymi ich identyfikację.
Razem z rozwojem chemii organicznej rozpoczęły się odkrycia sztucznych żywic, przydatnych do tworzenia imitacji bursztynu.
As organic chemistry developed, artificial resins started to be discovered and were found useful for amber imitations.
Biżuteria z żywic syntetycznych, imitujących bursztyn. Zdjęcie z wystawy.
Jewelry of synthetic resins, imitating amber. A photo from the exhibition.
Ciąg dalszy nastąpi... / To be continued...
