2 sie 2016

Fajne archeologiczne miejsca turystyczne


Wakacje w pełni, wrzucam więc na bloga trochę luźnych propozycji ciekawych miejsc do odwiedzenia, gdyby ktoś akurat odpoczywał w pobliżu. Prezentacja w formie kalejdoskopu, a nie rankingu wg "fajności" ;-) Na początek Odry, Leśno, piramida w Rapie, kujawskie megality, Biskupin, gród Popiela i Mysia Wieża oraz tajemnicze płaskorzeźby na murach kościołów.

Kamienne kręgi w Odrach

czyli  najbardziej znane miejsce sakralne Gotów na ziemiach polskich.


Kamienne kręgi w Odrach
Fragment kamiennego kręgu w Odrach.

Zabytek  ten jest udostępniony do zwiedzania jako rezerwat archeologiczny.  Lubię to miejsce i panujący w nim spokój. Przyciąga on swoim spacerowym i odpoczynkowym charakterem, z metafizycznymi pradziejami w tle.

Kompleks zbudowali Goci, którzy pojawili się tu 2000 lat temu. Całość składa się z 10 kamiennych kręgów i 29 kurhanów. Dodatkowo znaleziono tu około 600 "zwykłych" grobów. Pochowani tu Goci żyli 35-40 lat. Ich szkielety wskazują na niedobór witamin i choroby stawów. Groby nie zawierały broni.
Pomimo sporej ilości grobów, miejsce to chyba nie stanowiło tylko cmentarzyska. Było to jakieś sanktuarium, może nawet przede wszystkim sanktuarium? A może u Gotów nekropolia była nierozłączna z sanktuarium? Kto wie?

Miejsc z kamiennymi kręgami jest na Pomorzu więcej. Część można zwiedzać, a część jest całkowicie zniszczona. Poniżej fragment tablicy informacyjnej z kolejnej ciekawostki turystycznej - prahistorycznego cmentarzyska w Leśnie.


Cmentarzysko w Leśnie z tajemniczym kamiennym obeliskiem.


Współrzędne geograficzne:
53°55'44.5"N, 17°41'34.1"E

Współrzędne GPS:
53.929043, 17.692805

Okolice Leśna były miejscem pobytu ludzi już około 8 tys. lat przed Chr., przy czym stałe osadnictwo jest datowane na późną epokę brązu - 1200 lat przed Chr. Do tej pory znaleziono tu i przebadano cmentarzysko grobów z okresu rzymskiego, pozostałości osad z epoki brązu i okresu rzymskiego oraz rozległe cmentarzysko kurhanowe Gotów.

Teren nie jest tak zadbany, jak rezerwat w Odrach, za to wstęp jest bezpłatny ;-)
Leśno znalazło się w tej odsłonie ze względu na tajemniczą stelę, w której można dopatrzyć się rysów ludzkiej twarzy. Ten kamienny obelisk znajduje się na cmentarzysku kurhanowym Gotów z I - III w. Ustawiono go na szczycie kurhanu otoczonego kamiennym kręgiem, położonego przy drodze prowadzącej z osady na cmentarzysko. Dla nas jest to miejsce przy wejściu do rezerwatu. Położenie tego grobowca jest wyjątkowe, tak jak wyjątkowy jest obelisk - jest to jedyny głaz na kurhanie należącym do tamtej kultury, który był obrabiany w taki sposób, że można się na nim dopatrzyć cech antropomorficznych. Nie są zbyt wyraźne, ale to przecież 2000 lat ekspozycji na zmienne warunki atmosferyczne.
Obelisk jest na tyle wyjątkowy, że kurhan mógł pełnić funkcję kultową, a odkryte pod nim pochówki być może były ofiarami, jak sądzą niektórzy archeolodzy.

Leśno, kurhan z tajemniczym obeliskiem w lesie.
Tajemniczy obelisk na kurhanie w lesie.

Leśno - obelisk o rysach ludzkiej twarzy.
Obelisk ze śladami rysów twarzy ludzkiej, w bocznym świetle zachodzącego słońca.


Piramida w Rapie.


Współrzędne geograficzne:
54°18'35.5"N, 22°01'18.0"E
Współrzędne GPS:
54.309872, 22.021671

Gdy już jesteśmy przy tajemniczych kurhanach i obeliskach, warto wspomnieć o piramidzie w Rapie, 9 km od Bań Mazurskich - tutaj zobacz notkę na ten temat. Będąc w okolicy warto podjechać, zadumać się i zobaczyć, czy np. przy piramidzie pojawiła się notka informacyjna.

Wielkie grobowce megalityczne z epoki kamienia.


Wietrzychowice - grobowiec, puchary lejkowate.

Współrzędne geograficzne:
52°24'32.7"N,  18°52'26.0"E
Współrzędne GPS:
52.409085, 18.873884

 

Biskupin.


Znajduje się tu osada obronna kultury łużyckiej, wzniesiona w VIII w. przed Chr. Do naszych czasów zachowała się część drewnianych fortyfikacji, domów i ulic. Na terenie osady było 100 domów ustawionych w 13 rzędach. Wzdłuż nich biegły ulice wyłożone drewnem. Otaczał je wał obronny o wysokości 3,5 m i długości 460 m. Osada zachowała się do naszych czasów w wyjątkowo dobrym stanie dzięki zatopieniu w jeziorze Biskupińskim na przełomie IV/III w. przed Chr. Do zwiedzania udostępniono rekonstrukcję. Pozostałości pradziejowej osady to widoczne na zdjęciu resztki drewnianych pali, wystające z podmokłej trawy.

Osada w Biskupinie z widocznymi resztkami prahistorycznych pali.
Obok rekonstrukcji budowli widać w trawie pozostałości pali z pradziejowej osady.

Biskupin - rekonstrukcja osady.
Udostępniona do zwiedzania rekonstrukcja.]

Całość stanowi bardzo ładny teren odpoczynkowy, świetnie się tu spaceruje w towarzystwie pradziejów.

Pradziejowy biznesmen w Biskupinie.
Pradziejowy biznesmen, zawsze pod telefonem. Właśnie zaparkował pod domem :-)

Pradziejowy relaks w chacie w Biskupinie.
A to jest pradziejowy mieszkaniec, którego właśnie coś obudziło z poobiedniej drzemki :-)

Polecam Biskupin nawet do powtórnych odwiedzin.

Gród Popiela i Mysia Wieża

czyli Kruszwica, a przede wszystkim Mietlica.

W środku miasta Kruszwica, nad jez. Gopło wznosi się Mysia Wieża, w której według legendy myszy zjadły złego króla Popiela. Badania jednak wykazały, że wieża powstała w XIV w. jako część zamku Kazimierza Wielkiego.
Wcześniej w tym miejscu istniał gród postawiony przez Mieszka I w II połowie X w.

Otoczenie Mysiej Wieży, parkowo zagospodarowana okolica i brzeg Gopła zachęcają do spaceru i odpoczynku nad jeziorem. Dodatkowo można zwiedzić wystawę archeologiczną wewnątrz wieży.

Czysto archeologicznie są natomiast atrakcyjniejsze są pozostałości grodu w Mietlicy.

PARKUJEMY GDZIEŚ TU:

Współrzędne geograficzne:
52°32'34.2"N, 18°22'58.6"E
Współrzędne GPS:
52.542847, 18.382954

WSPÓŁRZĘDNE Z WAŁÓW GRODU:

Współrzędne geograficzne:
52°32'30.7"N 18°22'52.7"E
Współrzędne GPS:
52.541865, 18.381318
Wały grodu Goplan w Mietlicy.
Wały grodu Goplan w Mietlicy.
Pale w jeziorze, które są pozostałością umocnień grodu w Mietlicy.
Pale w jeziorze są pozostałością umocnień grodu w Mietlicy.

Mietlica - ścieżka na wałach grodu z widokiem na Gopło.
Ścieżka na wałach grodu z widokiem na Gopło.

Gród znajduje się na południe od wsi Mietlica. Jadąc od strony Piotrkowa Kujawskiego, po dojechaniu do Gopła należy skręcić w lewo w polną drogę.
Po centralnym grodzie plemienia Goplan Pozostały wyraźne wały ziemne, po których można spacerować. Ponadto przy niskim  stanie wody w jeziorze można obejrzeć wystające z wody pale, będące śladami dawnych umocnień (środkowe zdjęcie).

Pod koniec IX w. Goplanie byli najsilniejszym plemieniem na terenie Wielkopolski. Mietlica była siedzibą władcy lokalnego Goplan i całkiem możliwe, że to on stał się pierwowzorem legendarnego Popiela. Tyle tylko, że life is brutal i niecałe 100 lat później ziemie Goplan i gród w Mietlicy dostały się pod panowanie Piastów.

Tajemnicze płaskorzeźby na murach kościołów.


Kruszwica ma jeszcze jedną tajemniczą ciekawostkę. Otóż na wschodnim brzegu Gopła znajduje się romańska kolegiata z 2 połowy XII w., a na jej zewnętrznym murze zachowała się wyryta w kamieniu pogańska swastyka.

Pogańska swastyka na zewnętrznym murze kolegiaty w Kruszwicy.
Pogańska swastyka na zewnętrznym murze kolegiaty w Kruszwicy.

Kolegiata w Kruszwicy - zaznaczone miejsce z płaskorzeźbą pogańskiej swastyki.
 Kolegiata w Kruszwicy - zaznaczone miejsce z płaskorzeźbą pogańskiej swastyki.

Jeśli ktoś przejeżdża przez Inowrocław, to zachęcam do zatrzymania się przy kościele NMP, który znajduje się w centrum miasta, przy skrzyżowaniu dróg na Bydgoszcz, Konin i Olsztyn. Na jego zewnętrznych murach widać tajemnicze płaskorzeźby, których pochodzenia tak naprawdę nie zna nikt.

Współrzędne geograficzne:
52°48'00.2"N 18°15'48.7"E
Współrzędne GPS:
52.800053, 18.263521

Oto niektóre z płaskorzeźb:

Inowrocław, kościół NMP - tajemnicze płaskorzeźby na murze.

Inowrocław, kościół NMP - tajemnicza płaskorzeźba na murze.

Inowrocław, kościół NMP - tajemnicze płaskorzeźby na murze.