5 sie 2010

Chalcedon

Chalcedon z kwarcem w tle

Jest to skrytokrystaliczna odmiana kwarcu SiO2. Jego skupienia zawierają submikroskopowe wrostki wypełnione cieczą. Tworzy zbite, naciekowe skupienia oraz konkrecje o różnym zabarwieniu.
Chalcedon pojawia się w skałach magmowych jako produkt hydrotermalny niskich temperatur. Powstaje też w wyniku przekrystalizowania opalu. Jest rozpowszechnionym składnikiem skał osadowych, powstającym na skutek przekrystalizowania koloidalnej lub biogenicznej krzemionki. W tych skałach tworzy również konkrecje oraz warstwy stanowiące skały określane jako rogowce lub chalcedonity. Czasem jest spoiwem skał okruchowych.



Twardość - 7
Połysk - matowy, zwyczajny, połyskliwy
Przełam - muszlowy

ODMIANY CHALCEDONU:
agat - różnobarwny
chryzopraz (domieszka Ni) - zielony
heliotrop - ciemnozielony z czerwonymi plamami
karneol - żółty, brunatny, czerwony
onyks - czarne i białe warstwy
plazma - brudnozielona

Nazwa chalcedon pochodzi od starożytnego miasta Chalcedon (obecnie Kalkidoy), w pobliżu dzisiejszego Stambułu, gdzie odkryto jego złoża. Szczególnie wysoko ceniono go w Egipcie, Grecji i Azji Mniejszej. Do dziś przetrwały wykonane z chalcedonu skarabeusze, które pokrywano hieroglifami i noszono jako amulety.

Hildegarda z Bingen pisała o chalcedonie:
"Kto pragnie umiejętności przemawiania i sztuki właściwego doboru słów mowach, niechaj weźmie w swą dłoń chalcedon i chuchnie na niego swym oddechem, aby kamień pokrył się wilgocią. Potem winien ową wilgoć zlizać, a kamień ów obdarzy człowieka lepszą wymownością i umiejętnością odpowiedzi."
"Gdy człowiek nosi ów kamień, powinien trzymać go przy sobie w taki sposób, by skóry dotykał i na żyłach ciała spoczywał. Owe zaś żyły, jak i krew, które to przejmą ciepło i siłę owego kamienia, przekażą te moce pozostałym żyłom i pozostałej krwi. Kamień ten odwraca od człowieka choroby i obdarza go siłą w walce z popędliwością tak, że człowiek ten tak łagodny w swych obyczajach się staje, że z trudem tylko kogoś znaleźć można, który do gniewu słusznego doprowadzić by go zdołał, a przez niesprawiedliwość zranić mógłby".

Opracowane na podstawie: A. Bolewski, A. Manecki "Rozpoznawanie minerałów; A. Bolewski, A. Manecki "Mineralogia szczegółowa"; K. Maślankiewicz "Kamienie szlachetne" ; J. Kourimsky "Encyklopedia minerałów i skał"; A. Conrad-Seibert ,K. Hechtberger "Hildegarda z Bingen. Sentencje i porady na każdy dzień".