24 kwi 2012

Kryształy górskie z Jegłowej





Na wszystkich 4 zdjęciach kryształy górskie z Jegłowej
Rock crystals from Jegłowa (Poland) on all 4 pictures

Są ciekawe i piękne.
Większość kryształów górskich z Jegłowej ma zapisaną na swojej powierzchni całą historię powstania.
Są one wykształcone w postaci słupów zakończonych, nierzadko obustronnie, ścianami romboedrów. Ściany słupa pokrywa poprzeczne prążkowanie, czasem tworzące wręcz grube pręgi - są to linie wzrostu kryształu, powstające z przecięcia ścian romboedrów (krystalizacja w układzie romboedrycznym) ze ścianami słupa. Głębsze pręgi powstały w podczas dłuższej przerwy we wzroście kryształu.

Inny rysunek na ścianach słupa to rodzaj szwów i murów, wyraźnie odstających od powierzchni ścian. Odnosi się wrażenie, że kryształ w czasie wzrostu jakby się rozszczepiał. I rzeczywiście, bardzo często można zaobserwować małe kryształki wyrastające pod różnymi kątami ze ścian słupa.

Wiele kryształów ma na powierzchni głębokie wżerki, czasem układające się w misterne wzory, przypominające ślady działalności korników - są to figury wytrawień powierzchni w miejscu, gdzie wyrastały inne drobne kryształki kwarcu. Obecność figur trawienia jest charakterystyczna dla kryształów górskich z Jegłowej. Na niektórych kryształach widać pęknięcia i ponowny zrost, czasem w tym miejscu ma miejsce zmętnienie - jest to ślad po ruchach tektonicznych już po powstaniu kryształu.

Dużo informacji o tworzeniu się kwarcu w Jegłowej dostarczają drobne banieczki cieczy i gazu, zamknięte w kryształach (inkluzje). Na podstawie badań inkluzji stwierdzono, że kryształy kwarcu w Jegłowej krystalizowały w dwóch etapach - w temperaturze około 350 stopni Celsjusza i w przedziale 250 - 120 stopni Celsjusza.

Kryształy górskie z Jegłowej najprawdopodobniej były używane do tworzenia ozdób już w czasach prehistorycznych lecz prawdziwy boom zainteresowania kryształami z Jegłowej przypada na XVII i XVIII w.